Grodziszcze

Kategoria: Gmina Świdnica, Równina Świdnicka


Wieś w gminie Świdnica. Wieś zaliczana jest do najstarszych wsi na Śląsku. W trakcie prowadzonych prac archeologicznych odkryto we wsi ślady pobytu człowieka z czasów neolitu. W XI w. we wsi istniała kasztelania, wymieniana wśród kasztelańskich warowni południowego pogranicza Śląska jako Gramolin, co potwierdził w słynnej „srebrnej bulli” w 1155 r. papież Hadrian IV. W XI-XII w. wieś była siedzibą kasztelana Jana Pana na zamku Grodez. Kasztelanię w późniejszym okresie przeniesiona do Świdnicy. W średniowieczu była własnością Kanoników regularnych co 9 kwietnia 1193 r. potwierdził Papież Celestyn III. W 1288 r. Grodziszcze było wsią książęcą. W 1742 r. król pruski Fryderyk II wydał pozwolenie na budowę w Grodziszczu ewangelickiego zboru, dla gminy ewangelickiej: Górnego Grodziszcza, Dolnego Mościska, Krzyżowej i Wieruszowa. Pierwsze nabożeństwo w nowowybudowanej świątyni odbyło się 17.12.1743 r. Do 1810 r. miejscowość należała do kolegiaty św. Krzyża we Wrocławiu. Od czerwca 1813 r. w Grodziszczu mieściła się główna kwatera wojsk koalicji antynapoleońskiej, wówczas to we wsi przebywali m.in.: car Aleksander I, król pruski Fryderyk Wilhelm III, książę pruski Wilhelm oraz pruscy i rosyjscy generałowie. Wydarzenie to upamiętniała wmurowana w zewnętrzną ścianę dworu tablica inskrypcyjna, która zaginęła w latach 40. XX w. W czasie II wojny światowej istniała we wsi filia obozu koncentracyjnego Gross-Rosen. W latach 60.-70. XX w. został rozebrany zbór ewangelicki wraz z wieżą.
(za Wikipedią)

Warto zobaczyć:

Późnogotycko-renesansowy kościół św. Anny, wzmiankowany w 1259 r., obecny z pocz. XVI w., przebudowany w 1. poł. XVIII w. (kruchta połudn., sklepienie prezbiterium), kolejne dobudówki powstały w 1826 r. Wewnątrz renesansowa chrzcielnica z 1585 r., barokowe obrazy i krucyfiks z XVIII w., organy z 1738 r. w prospekcie z 1823 r., neogotyckie ołtarze z XIX w. Na ścianach epitafia i nagrobki z lat 1540-1821. Wokół ogrodzenie z XVI w. z trzema bramkami z XVIII w. Od zewnętrznej strony muru stoją: krzyż z 1818 r. i 2 krzyże pojednania przeniesione spod szkoły. Trzeci znajduje się nadal w murze szkoły naprzeciwko. Obok kościoła plebania z ok. poł. XIX w.
Późnobarokowy pałac z poł. XVIII w., z dachem czterospadowym, przebudowany w pocz. XX w. W 1813 r. w pałacu stacjonował car Aleksander I. Wokół park pałacowy z XVIII w. – k. XIX w. z wieloma pomnikami przyrody.
Rozległe grodzisko z IX-XII w., prawdopodobnie mieściła się tu kasztelania wzmiankowana w 1155 r. Obecnie widoczne są relikty ruiny grodu i urządzeń obronnych.

Dodaj komentarz