Rawicz

Kategoria: Dolina Baryczy, Gmina Rawicz
Tagi: ,

Miasto powiatowe (21 tys. mieszkańców) w województwie wielkopolskim, położone na skraju Kotliny Żmigrodzkiej. Założone w 1638 r. przez Adama Olbrachta Przyjemskiego na terenie jego wsi Sierakowo na tzw. „surowym korzeniu”. Zasiedlone przez protestanckich emigrantów ze Śląska i z Czech. Od 1704 r. własność Sapiehów. W trakcie wojny północnej w latach 1705-1706 Rawicz był przez kilka miesięcy siedzibą króla Szwecji Karola XII. Miasto zostało wtedy zniszczone przemarszami wojsk. W XVIII w. gwałtowny rozwój sukiennictwa, upadek tej branży po wojnach napoleońskich. W latach 1771-1804 własność Mycielskich, później miasto przejęły władze pruskie. Od 1793 r. w Prusach, 1807-1813 w Księstwie Warszawskim, następnie w Wlk. Ks. Poznańskim. W 1812 r. do miasta wkroczył ze swym wojskiem brat Napoleona, król Westfalii Hieronim. Od lat 30. XIX w. w budynkach skasowanego klasztoru franciszkanów więzienie. Miasto garnizonowe, od 1884 r. siedziba powiatu. W 1856 r. doprowadzono kolej na trasie Wrocław – Poznań. Powstała fabryka cygar i tytoniu, w 1857 r. założono drugą w Wielkopolsce gazownię miejską. W 1863 r. przybył tu przywódca powstania styczniowego, Stefan Bobrowski, zginął on 12 kwietnia w lesie łaszczyńskim, w sprowokowanym przez przeciwników politycznych pojedynku. W 1891 r. rozpoczęto zakładanie wodociągów, w 1911 r. kanalizacji. Na ziemi rawickiej znajdowało się jedno z centrów Powstania Wielkopolskiego, przywódcą był Ignacy Busza, 17 stycznia 1920 r. Rawicz powrócił do Polski. W 1925 r. powstał Korpus Kadetów, elitarny zakład o charakterze gimnazjum i liceum wojskowego, kształcący przyszłą kadrę oficerską. W rawickim więzieniu w latach okupacji zamordowano około 1300 osób. 22 stycznia 1945 r. wkroczyły tu wojska radzieckie. Rawicz w latach 1945-1956 był jednym z największych i najcięższych więzień przez, które przewinęło się ponad 19 tysięcy więźniów politycznych, a liczba udokumentowanych ofiar reżimu wynosi 142 osoby, zmarł tu Kazimierz Pużak.

Zobacz mapę

Linki:

Źródło – wikipedia
Strona miasta

Warto zobaczyć:

Neogotycki kościół Chrystusa Króla i Zwiastowania NMP z 1902 r.

Klasycystyczny kościół św. Andrzeja Boboli (dawny kościół ewangelicki), zabytek klasy pierwszej, zbudowany w latach 1803-08 wg projektu K.G. Langhansa, twórcy Bramy Brandenburskiej. W 1639 r. powstał tu pierwszy zbór pod wezwaniem Św. Trójcy. Spłonął w czasie wojny północnej w 1707 r., odbudowano go w 1726 r. W 1801 r. ponownie spłonął, w obecnej formie zbudowano go w latach 1803-08. W 1946 r. przejęty przez katolików. Okrągła wieża z drewnianą latarnią, wewnątrz dwa rzędy empor, mogące pomieścić 2000 wiernych.

Ratusz

Pierwotnie drewniany, wielokrotnie trawiony przez pożary. Obecny z lat 1753-1756, fundacji ówczesnej właścicielki Katarzyny z Opalińskich Sapieżyny, wg projektu Leopolda Ostritza z Trzebnicy. Budynek zbudowano w stylu barokowym z elementami rokoka. Piętrowy budynek znacznych rozmiarów, zwieńczony pośrodku wieżą zegarową. Front zdobi arkadowy portal zwieńczony dekoracyjnym kartuszem z herbami właścicieli Rawicza: Trąby, Wieniawa, Topór, Rawa, Lis, Łodzia, Doliwa i Szreniawa. Od wschodu znajduje się nad oknem gzyms wolutowy i rokokowy kartusz z herbem Rawicza i datą 1754 r. Staraniem burmistrza Krystiana Styeglera w 1783 r. założono na budynku pierwszy w Polsce piorunochron. Od poł. lat 70. w części parteru Muzeum Ziemi Rawickiej. Na pierwszym piętrze Urząd Stanu Cywilnego, reprezentacyjna sala portretowa jest miejscem obrad Rady Miasta i Gminy Rawicz.

Zabytkowa zabudowa Rynku.

Dawny szpital dla starców (przytulisko) z XVIII w.

Dom kultury, założony przy strzelnicy bractw kurkowych w 1903 r.

Planty, drugie pod względem długości w Polsce. Ok. 1665 r. zbudowano system wałów ziemnych i fos na planie prostokąta o obwodzie blisko 3 km, z czterema bramami: Szymanowską, Poniecką, Wąsoską i Wrocławską. W latach 1840-1850 na ich miejscu powstały zieleńce publiczne, nazwane plantami, składa się na nie ok. 1700 drzew i kilka tysięcy krzewów. W południowo-wschodnim narożniku z ziemi pozostałej po budowie miejskiej kanalizacji usypano wzgórze, z którego roztacza się panorama miasta. Tam też znajduje się moździerz z XVIII w. służący do strzałów wiwatowych.

Stacja kolejowa z 1856 r.

Dodaj komentarz