Żeby zobaczyć przebieg trasy kliknij ikonkę „zobacz wszystkie warstwy danych”
15,5 km, 4.25 h, suma podejść 250 m
Ścinawka Średnia – 3,3 km – Zagórze – 3,0 km – Słupiec – 4,9 km – Nowy Dzikowiec – 2,0 km – Wolibórz – 2,3 km – Nowa Ruda Przedmieście
Dojazd – stacje Ścinawka Średnia i Nowa Ruda Przedmieście na linii Kłodzko – Wałbrzych (D15). Jeżdżą tędy pociągi Kolei Dolnośląskich w relacjach Kłodzko Miasto – Wałbrzych Główny/Miasto i Kudowa-Zdrój – Wrocław Główny/Jelenia Góra. Nowa Ruda Przedmieście jest przystankiem na żądanie.
Trasa prowadzi przez Wzgórza Włodzickie i Garb Dzikowca. Ze stacji Ścinawka Średnia podchodzimy do osiedla Zagórze, by przez Szyb Jan dawnej kopalni węgla i ściankę wspinaczkową na dawnej wieży wyciągowej w Słupcu zejść do doliny potoku Dzik i stacji towarowej. Następnie podchodzimy do Nowego Dzikowca na grzbiecie Garbu Dzikowca i schodzimy do Woliborza. Na końcu podchodzimy pod Miedzianą, by zejść przez Kolno do zabytkowej kopalni węgla i stacji Nowa Ruda Przedmieście.
Trasa zaczyna się na stacji Ścinawka Średnia (353 m), leżącej na linii Kłodzko – Wałbrzych.
Stacja Ścinawka Średnia powstała w 1879 r., kiedy zbudowano odcinek Kłodzko – Nowa Ruda linii Śląskiej Kolei Górskiej, przedłużony rok później do Wałbrzycha. Odcinek ten posiada parametry głównej linii i ze względu na przeprowadzenie w trudnym, górskim terenie obfituje w liczne obiekty inżynieryjne (mosty, tunele). Ruch pasażerski zawieszono tu w 2006 r., jednak dzięki inicjatywie Urzędu Marszałkowskiego przywrócono go w 2009 r.
W 1889 r. powstała linia do Broumova przez Tłumaczów. W 1902 r. zbudowano Kolej Sowiogórską ze Srebrnej Góry z przedłużeniem z 1903 r. do Radkowa, zwanym Koleją Stołowogórską, dla której wzniesiono osobny Mały Dworzec. Linię Kolei Sowiogórskiej już w 1931 r. skrócono do Woliborza, likwidując odcinek z szyną zębatą, a w 1972 r. zawieszono tu całkowicie ruch pasażerski. Odcinek ten funkcjonował w ruchu towarowym jako dojazd do kopalni węgla w Słupcu i budowanej prażalni łupków w Dzikowcu. Obecnie jeżdżą tędy pociągi towarowe do kamieniołomu w Słupcu. Ruch pasażerski na linii do Radkowa zlikwidowano w 1987 r., tory rozebrano w 1999 r. Trwają starania o reaktywację dawnej Kolei Sowiogórskiej. Linia do Broumova została zamknięta w 1945 r., do 1968 r. pozostał na niej ruch towarowy do Tłumaczowa. Tory zostały rozebrane w 1990 r., jednak linia ożyła ponownie w związku z kamieniołomem w Tłumaczowie, na potrzeby którego została odtworzona w 2010 r. Główny budynek stacji powstał w 1879 r. i został rozbudowany w 1889 r. po otwarciu linii do Broumova, z tych samych lat pochodzi magazyn towarowy. Podczas przebudowy linii Kłodzko – Wałbrzych na dwutorową (1908-13) zbudowano przejście podziemne na peron 2 i dwie nastawnie.
Idziemy szlakiem zielonym (ul. Kolejowa) do głównej ul. Kościuszki, którą biegnie szosa do Słupca, na skrzyżowaniu mijamy dawny Hotel zum Bahnhof i przechodzimy pod wiaduktem kolejowym. Za wiaduktem w lewo odchodzi droga do dawnej cegielni i kopalni węgla Heddi. Opuszczamy zabudowę wsi i przecinamy tory dawnej Kolei Sowiogórskiej, służącej obecnie na odcinku Ścinawka Średnia – Słupiec, jako dojazd do kamieniołomu. Obok stadniny Jankowa Osada schodzimy drogą gruntową do doliny potoku Dzik, który przekraczamy obok pozostałości młyna Katze. Jesteśmy w południowej części Wzgórz Włodzickich, wkraczamy w las i rozpoczynamy podejście zboczami Wesołej (492 m).
Po wyjściu na polanę osiągamy zabudowania osiedla Nowej Rudy-Słupca – Zagórza, ulicą docieramy na przełęcz 457 m, między Wesołą i Tylną (557 m) z pozostałościami folwarku Wolfa.
Idziemy chwilę bez szlaku, malowniczą ulicą Zagórze z widokiem na Garb Dzikowca oraz odległe Góry Bystrzyckie i Orlickie z Masywem Śnieżnika. Skrótem szutrówką docieramy do ulicy i osiedla Debry ze współczesną kapliczką. Schodzimy lekko do doliny Bożkowskiego Potoku i ul. Bożkowską obok hałdy docieramy do terenu przemysłowego w Słupcu. Na ul. Kłodzkiej, którą biegnie droga nr 381 Kłodzko – Wałbrzych spotykamy Górniczy Szlak Młoteczkowy znakowany dwoma czarnymi kilofami, którym będziemy podążać do końca trasy. Można nim podejść obok zabytkowego budynku Szybu Jan (Bianka) do ul. Szybowej i charakterystycznej dawnej wieży wyciągowej Szybu Nowego I.
Szyb Bianka kopalni węgla Johann Baptista powstał w 1901 r., stalową wieżę wyciągową o nowatorskiej konstrukcji zbudowano w 1910 r. Po 1945 r. szyb otrzymał nazwę Jan, w latach 60. XX w. po zbudowaniu Szybu Nowego I stracił na znaczeniu, ostatecznie przestał funkcjonować w 1992 r. Trzy lata później rozebrano wieżę wyciągową. W odnowionym budynku otwarto w 2014 r. Noworudzki Inkubator Technologiczny.
Szyb Nowy I Kopalni Słupiec powstał w latach 60. XX w., urządzenia wyciągowe zlokalizowano w żelbetowej wieży z 1967 r. o wysokości 70 m, która stała się dominantą okolicznego krajobrazu. Wydobycie węgla zakończono w 2000 r., w 2014 r. na wieży wyciągowej otwarto ścianę wspinaczkową o wysokości 59 m.
Wracamy do ul. Kłodzkiej, mijamy DW Sport-Centrum przy Centrum Turystyczno-Sportowym z halą sportowo-widowiskową i skręcamy w ul. Sztygarską. Docieramy do postawionego w 2005 r. pomnika górnika, po czym deptakiem przez Osiedle Wojska Polskiego docieramy do ul. Kwiatkowskiego w dolinie potoku Dzik. Biegnie nią szosa do Dzikowca, którą chwilę podążamy. Przekraczamy potok i ul. Wiejską opuszczamy zabudowania Słupca. Przed wiaduktem kolejowym można dojść 400 m w lewo do stacji Nowa Ruda Słupiec.
Stacja Nowa Ruda Słupiec powstała w 1902 r., kiedy zbudowano Kolej Sowiogórską na odcinku ze Srebrnej Góry do Ścinawki Średniej. Linię już w 1931 r. skrócono do Woliborza, likwidując odcinek z szyną zębatą, a w 1972 r. zawieszono tu całkowicie ruch pasażerski. Odcinek ten funkcjonował w ruchu towarowym jako dojazd do kopalni węgla w Słupcu i budowanej prażalni łupków w Dzikowcu. Obecnie jeżdżą tędy pociągi towarowe do kamieniołomu w Słupcu. Budynek dworca z parterowym magazynem towarowym pochodzi z lat budowy linii, naprzeciwko znajduje się powojenna nastawnia, a po drugiej stronie szosy dawny magazyn, do którego prowadziła bocznica.
Przechodzimy pod wiaduktem Kolei Sowiogórskiej i wspinamy się na nasyp dawnej bocznicy do kopalni w Słupcu. Prowadzi on nas do skrzyżowania Zielona Dolina (434 m). Wkraczamy w Garb Dzikowca, idziemy bitą drogą w dolinie wzdłuż działek, u podnóża Banacha (536 m). Drogą gruntową skrajem lasu podchodzimy lekko do wzniesienia 496 m i szosy (ul. Kolonia). Widać stąd Słupiec na tle Masywu Śnieżnika i Wzgórz Włodzickich.
Mijamy krzyż z 1996 r., wzniesiony z czerwonego piaskowca z pobliskiego kamieniołomu i docieramy do zabudowań Nowego Dzikowca. Podchodzimy na grzbiet Garbu Dzikowca i skręcamy dwukrotnie w boczne ulice, z widokiem na Górę Świętej Anny oraz położoną w dole Nową Rudę. Mijamy kulminację 526 m i drogą polną z widokiem na Góry Sowie schodzimy do ulicy w dolinie z zabudowaniami Woliborza. Osiągamy dolinę Woliborki (435 m) i przecinamy zygzakiem drogę nr 384 Nowa Ruda – Bielawa.
Opuszczamy Wolibórz, podchodząc drogą gruntową na siodło między Miedzianą (503 m) i Rudą Górą (510 m). Widać stąd położoną wśród Wzgórz Włodzickich Nową Rudę, Drogosław pod Wzgórzami Wyrębińskimi i hałdę dawnej kopalni węgla Nowa Ruda pod Rudą Górą. W pobliżu znajdował się Szyb Florian. Bitą ul. Miedzianka w osiedlu Kolno schodzimy do doliny. Ul. Reymonta przechodzimy pod wiaduktami: obwodnicy Nowej Rudy w ciągu drogi nr 381 i kolejowym, przed drugim z nich znajdował się Szyb Teodor. Mijamy XIX-wieczne Ukrzyżowanie i ul. Tuczyn docieramy do kładki nad Piekielnicą, prowadzącej do zabytkowej kopalni węgla (391 m).
Kopalnia węgla Ruben (Szyb Lech) powstała w 1868 r. i została rozbudowana w 1890 r., po wojnie otrzymała nazwę Nowa Ruda. Po zaprzestaniu wydobycia w 1994 r. kopalnię udostępniono do zwiedzania. Do dzisiaj zachowały się: nadszybie z wieżą i maszynownią z 1890 r. oraz hale kompresorów, wentylatorów i warsztatu mechanicznego. Udostępniona do zwiedzania sztolnia ma 700 m, trasę pokonuje się w kaskach górniczych, a atrakcją jest przejazd podziemną kolejką.
Po zwiedzeniu kopalni wracamy do ul. Tuczyn i podchodzimy boczną ulicą ze szlakiem dojściowym do stacji Nowa Ruda Przedmieście, gdzie kończymy trasę.
Stacja Nowa Ruda Przedmieście powstała w 1880 r. jako bocznica do kopalni Ruben. Posiadała trzy tory i kolejkę linową, dowożącą urobek z kopalni Rudolf w Przygórzu. Po 1945 r. uruchomiono tu także stację osobową, po likwidacji kopalni w poł. lat 90. XX w. zredukowaną po rozebraniu bocznych torów do przystanku.
