Żeby zobaczyć przebieg trasy kliknij ikonkę „zobacz wszystkie warstwy danych”
16 km, 4 h
Bielany Wrocławskie – 6,6 km – Tyniec Mały – 2,6 km – Biskupice Podgórne – 3,5 km – Gądów – 0,5 km – Jaszkotle – 2,8 km – Smolec
Dojazd – stacja Bielany Wrocławskie na linii Wrocław – Świdnica. Stacja Smolec na linii Wrocław – Szklarska Poręba Górna (D6), kursują tędy pociągi Kolei Dolnośląskich w relacjach Wrocław Główny – Kąty Wrocławskie/Wałbrzych/Jelenia Góra/Szklarska Poręba Górna/Bielawa Zachodnia oraz Polregio w relacji Poznań Główny – Szklarska Poręba Górna.
Trasa biegnie przez Równinę Wrocławską. Ze stacji Bielany Wrocławskie idziemy przez miejscowość z dworem i kościołem św. Andrzeja Apostoła do Tyńca Małego z kościołem Wniebowzięcia NMP i Biskupic Podgórnych z pałacem. Następnie kierujemy się do Gądowa z dawnym pałacem i Jaszkotla z kościołem Wniebowstąpienia PJ, by zakończyć trasę w Smolcu z ruinami zamku, kościołem Narodzenia NMP i stacją.
Trasa zaczyna się na stacji Bielany Wrocławskie.
Stacja Bielany Wrocławskie położona jest na linii Wrocław – Świdnica, otwartej przez koleje pruskie w 1884 r. na odcinku do Pustkowa Żurawskiego, rok później przedłużonej do Sobótki Zachodniej, a w 1898 r. do Świdnicy. W 1910 r. odcinek Wrocław – Kobierzyce zyskał drugi tor, zlikwidowany w 1945 r. Linia w 2000 r. została zamknięta dla ruchu pasażerskiego, kursowały tędy pociągi towarowe do kamieniołomów w Sobótce Zachodniej. W 2020 r. rozpoczął się remont odcinka Wrocław – Sobótka, po którego zakończeniu w 2022 r. powróciły połączenia pasażerskie. W Bielanach Wrocławskich znajdowała się stacja, do której docierały linie wąskotorowe, prowadzące z okolicznych wsi i cukrowni na Klecinie. Na plac przeładunkowy zwożono produkty rolne, głównie buraki cukrowe. W latach 50. XX w. stację Bielany Wrocławskie zredukowano do przystanku. Po modernizacji linii uruchomiono tu mijankę. Budynek dworca pochodzi z lat budowy linii, obecnie pełni funkcje mieszkalne. Do budynku dostawiono parterowy magazyn towarowy.
Idziemy do głównej ul. Kolejowej, którą biegnie żółty Szlak Wokół Wrocławia im. Bronisława Turonia, będzie nam towarzyszył do końca trasy. Mijamy późnobarokowy spichlerz z mansardowym dachem z poł. XVIII w. i dawną szkołę ewangelicką z pocz. XX w. Docieramy do skrzyżowania z główną ul. Wrocławską, którą biegła stara droga nr 8. Można tu podejść 240 m w prawo do dworu.
Renesansowy dwór murowano-szachulcowy pochodzi z ok. 1600 r. i był przebudowywany po zniszczeniach wojennych w XVII w. Obiekt otoczony jest fosą, w 1849 r. wokół powstały okazałe zabudowania folwarczne. Po 1945 r. działał tu PGR, obecnie kompleks znajduje się w rękach prywatnych. W przebudowanych budynkach folwarcznych ulokowano sklepy i hurtownie, sam dwór jest w remoncie. W parku znajduje się lapidarium rzeźb.
Przechodzimy na światłach przez ul. Wrocławską do gotyckiego kościoła św. Andrzeja Apostoła.
Późnogotycki kościół św. Andrzeja Apostoła z lat 1520-30 wzniesiono na miejscu starszego drewnianego. Świątynię rozbudował w latach 1621-22 właściciel wsi Hans Uthmann. Wewnątrz znajdują się: gotyckie sakramentarium, fragment gotyckiego ołtarza z ok. 1400 r., barokowy ołtarz główny i gotycko-renesansowe stalle. Na południowej ścianie można zobaczyć płytę nagrobną Anny Uthmann z XVII w. z 16 herbami w dwóch rzędach. Obok kościoła położone jest grodzisko stożkowe z XII-XIV w. z okazałym dębem i budynek dawnej plebanii.
Skręcamy w ul. Słoneczną, która przechodzi w ul. Tęczową, położoną w rozbudowującej się strefie przemysłowej, z prawej dochodzi ścieżka rowerowa z Wrocławia. Po kolejnym skręcie w ul. Logistyczną, mijamy duże centra logistyczne (Panattoni i Amazon). Opuszczamy Bielany Wrocławskie, ulica przechodzi w ścieżkę rowerową, którą docieramy do zagajnika. Skręcamy w drogę polną, idąc jego skrajem lasu. Opuszczamy zagajnik i docieramy do ulicy, którą przechodzimy pod wiaduktem łącznika S8 do Autostradowej Obwodnicy Wrocławia. Idziemy asfaltową drogą dojazdową wzdłuż obwodnicy, następnie drogą polną.
Mijamy Staw Cegielnia, położony w wyrobisku dawnej glinianki.
Docieramy do Tyńca Małego i szosy z Domasławia, gdzie skręcamy w ul. Domasławską. Idziemy szosą lekko pod górę przez rozbudowującą się wieś, mijając cmentarz z kaplicą. Obok niej stoi tablica z krzyżem, upamiętniającym Marsz Śmierci z 1945 r., ufundowana przez mieszkańców wsi w 2006 r. Mijamy dawną szkołę (obecnie biblioteka) i docieramy do kościoła Wniebowzięcia NMP.
Gotycki kościół Wniebowzięcia NMP z 1516 r. przebudowano w latach 1752, 1856 i 1931. Świątynia posiada lekko przekrzywioną wieżę. Barokowy wystrój wnętrza z 2. poł. XVIII w. regotyzowano w 1931 r. Poza tym znajduje się w nim późnogotyckie sakramentarium z 1516 r., manierystyczna ambona z pocz. XVII w. i chrzcielnica z XVIII w. W ołtarzu głównym stoi najstarsza w Polsce figura MB Fatimskiej z 1936 r., ufundowana przez Marię Josephę von Ruffer. Na południowej ścianie widać ślad po kuli armatniej z czasów wojny 30-letniej. Obok kościoła stoi słupowa kapliczka pojednania z piaskowca ze współczesnym wizerunkiem Chrystusa.
Osiągamy główną szosę (ul. Świdnicka), którą biegła stara droga nr 35 Wrocław – Świdnica. Mijamy budynek świetlicy wiejskiej z XIX/XX w., pierwotnie pełniący funkcję schroniska dla kolarzy, a w latach 1954-72 Gromadzkiej Rady Narodowej. Za dawną remizą skręcamy w ul. Biskupicką i idziemy przez osiedle domków jednorodzinnych, na końcu którego mijamy nowo wybudowany zespół szkolno-przedszkolny. Drogą gruntową opuszczamy Tyniec Mały i docieramy do obwodnicy wsi, którą biegnie szosa nr 35 Wrocław – Świdnica. Przecinamy 2 ronda – na głównej szosie i drodze dojazdowej nr 344 do strefy przemysłowej.
Idziemy bitą ul. Tyniecką, lekko pofalowanym terenem, skrajem dużej strefy przemysłowej, zajętej głównie przez fabryki koncernu LG. Ulica przechodzi w szutrową, na skraju Biskupic Podgórnych skręcamy w szosę nr 348 Małuszów – Pietrzykowice, którą biegnie ul. LG. Warto tu podejść 550 m w lewo ul. Polną do pałacu.
Pałac zbudowano w 1. poł. XVIII w., w 1897 r. został gruntownie przebudowany na neorenesansowy. Ma plan czworoboku z ryzalitem frontowym, nakryty jest dachem dwuspadowym. Obecnie jest wyremontowany przez prywatnego właściciela, który na terenie dawnego folwarku założył hotel.
Idziemy ruchliwą ul. LG, schodzimy nieco w dół, wzdłuż ogrodzenia sadu. Mijamy po prawej hale przemysłowe i przekraczamy wiaduktem autostradę A4 Wrocław – Zgorzelec, idąc przez węzeł Pietrzykowice. Na skrzyżowaniu opuszczamy szosę, biegnącą do Pietrzykowic i kierujemy się w drogę bitą wzdłuż hali logistycznej. Przekraczamy Kasinę, droga robi się zarośnięta, skręcamy i docieramy do skraju wsi Gądów. Można tu podejść 300 m prosto i w lewo ul. Główną do dawnego pałacu i grodziska.
Dawny pałac z XVIII w., przebudowano na pocz. XIX w. Obecnie pełni funkcje mieszkalne, zatracił cechy stylowe. Obok znajduje się spichlerz z 1. poł. XIX w. i stodoła z 1850 r. z tablicą z datą i nazwiskiem Walter. Koło pałacu można skręcić w lewo w ul. Kalinową, mijając boisko piłkarskie z dawnym grodziskiem z XIII-XIV w. i wracając na szlak.
Skręcamy w szutrową ul. Czereśniową i wkraczamy na szosę, która prowadzi nas do Jaszkotla. We wsi mijamy Zakład Leczniczo-Wychowawczy z klasztorem Sióstr Maryi Niepokalanej i przecinamy drogę nr 347 Wrocław – Kąty Wrocławskie. Docieramy do kościoła Wniebowstąpienia Pana Jezusa
Gotycki kościół Wniebowstąpienia Pana Jezusa wzmiankowano w 1310 r. Obecny z 1473 r. w latach 1532-1653 służył ewangelikom. Jednonawowa świątynia posiada dostawioną z boku wieżę, we wnęce w murze znajduje się figura św. Jana Nepomucena. Wewnątrz można zobaczyć gotycką rzeźbę Madonny z Dzieciątkiem z XV w. i renesansowe sakramentarium z XVI w. Reszta wyposażenia barokowa z ok. 1710 r., ołtarz z obrazem Wniebowstąpienia Chrystusa przypisywany jest F. Plachetce, barokowy konfesjonał pochodzi z pocz. XVIII w. Świątynię otacza mur ceglany z XVI/XVII w. z otworami strzelniczymi, przy jednej z furt widać nieczytelne herby rodów von Kromeyer i von Schindel. Przed bramą stoi kapliczka – kolumna morowa św. Rocha z 1668 r. Za kościołem znajduje się plebania z końca XIX w., a obok – dawna gospoda z końca XIX w.
Idziemy ul. Spacerową w kierunku Zybiszowa i skręcamy w ul. Ogrodową. Opuszczamy Jaszkotle, idziemy lokalną szosą i po dłuższej chwili docieramy do Smolca. Idziemy przez miejscowość ul. Polną i przekraczamy tory linii kolejowej Wrocław – Jelenia Góra. Skręcamy w ul. Główną, warto podejść tu 300 m w prawo do ruin zamku na wodzie.
Obiekt wzmiankowano w 1357 r. jako dwór, w 1523 r. przebudowano go na renesansowy nawodny zamek. W XVIII w. zbudowano skrzydło zachodnie, całość przebudowano w latach 1850-55 w stylu neogotyckim, powstało wtedy skrzydło północne. Uszkodzony w 1945 r. zamek po wojnie popadł w całkowitą ruinę. W ostatnich latach rozpoczęto prace remontowe. Budowla otoczona jest fosą, posiada dominującą nad całością pięciokondygnacyjną wieżę.
Na kolejnym skrzyżowaniu można podejść 280 m w prawo ul. Kościelną do kościoła Narodzenia NMP, mijając wzniesiony przez ewangelików budynek szkoły z 1914 r.
Kościół Narodzenia NMP wzmiankowany był w 1323 r. Obecna neobarokowa świątynia została zbudowana przez ewangelików w latach 1905-08 wg projektu Ericha Graua. Halowa budowla posiada wieżę nakrytą hełmem cebulastym. Wewnątrz znajduje się wyposażenie z XX w. i barokowy konfesjonał. Obok stoi plebania z 1910 r.
Wracamy na ul. Główną, koło dawnej restauracji Mindnera, obecnie świetlicy wiejskiej opuszczamy szlak, skręcając w ul. Dworcową. Mijamy kilka kamienic typu miejskiego, Villę Hielscher i Hermann oraz budynek poczty z pocz. XX w. Docieramy na stację Smolec, gdzie kończymy naszą trasę.
Stacja Smolec położona jest na linii Wrocław – Jelenia Góra, zbudowanej na odcinku do Świebodzic w 1843 r. przez Kolej Wrocławską – Świdnicko – Świebodzicką, jako drugie połączenie na ziemiach polskich. Pod koniec XIX w. linia otrzymała drugi tor, w 1928 r. odcinek do Jaworzyny Śl. zelektryfikowano. W 1945 r. trakcję elektryczną rozebrały wojska radzieckie, linię ponownie zelektryfikowano w latach 1965-66.
Stacja posiadała 2 tory boczne, zlikwidowane po 1990 r., kiedy zredukowano ją do roli przystanku. Przed 1945 r. biegła z niej bocznica do cukrowni, znajdującej się na miejscu obecnych zakładów Iglotex na ul. Lipowej. Magazyn towarowy wyburzono w 2008 r. Budynek dworca pochodzi z 2. poł. XIX w., w latach 2020-21 gruntownie go wyremontowano. We wnętrzu ma się mieścić komisariat policji i gminne biuro obsługi klienta, dawny szalet i budynek gospodarczy przebudowano na wiatę rowerową.
