Żeby zobaczyć przebieg trasy kliknij ikonkę „zobacz wszystkie warstwy danych”
17,7 km, 5 h, 340 m podejść
Bielawa Zachodnia – 2,1 km – Góra Parkowa – 2,5 km – Przełęcz pod Wroną – 1,2 km – Myśliszów – 3,5 km – Owiesno – 2,7 km – Piława Dolna – 3,3 km – Piława Górna – 2,4 km – Piława Górna stacja
Dojazd – stacja Bielawa Zachodnia na linii Wrocław – Świdnica – Bielawa (D16). Jeżdżą tędy pociągi Kolei Dolnośląskich w relacjach Bielawa Zachodnia – Wrocław Główny/Legnica/Dzierżoniów Śląski/Kłodzko Główne. Stacja Piława Górna na linii Legnica – Kłodzko – Kudowa-Zdrój (D5). Jeżdżą tędy pociągi Kolei Dolnośląskich w relacjach Legnica – Kamieniec Ząbkowicki/Kłodzko Miasto/Duszniki-Zdrój/Kudowa-Zdrój, Bielawa Zachodnia – Kłodzko Główne i Dzierżoniów Śląski – Kamieniec Ząbkowicki.
Średnio krótka trasa prowadząca przez Wzgórza Bielawskie i dolinę Piławy. Z Bielawy, gdzie można zwiedzić Pałac Bielawa i rynek, podchodzimy na Górę Parkową z wieżą widokową, przez widokowe wzgórza schodzimy do Myśliszowa i skrajem pasma do Owiesna. Dalej wędrujemy przez pola do Piławy Dolnej z pałacem Rother Hof i kościołem Narodzenia NMP. Na końcu idziemy przez całą Piławę Górną, od pałacu Gladishof przez Urząd Miasta, osadę Braci Morawskich z potężną szkołą i licznymi willami, do stacji kolejowej.
Stacja Bielawa Zachodnia powstała w 1891 r. po zbudowaniu przez pruskie koleje państwowe linii z Dzierżoniowa. W 1900 r. powstała Kolej Sowiogórska z Dzierżoniowa przez Pieszyce i Bielawę Zachodnią do Srebrnej Góry, przedłużona w latach 1902-03 do Ścinawki Średniej i Radkowa. Stacja obsługiwała obie linie, chociaż formalnie dworzec Kolei Sowiogórskiej stanowił osobny Kleinbahnhof. Do dzisiaj zachował się sporych rozmiarów budynek dworca z 1891 r., który na pocz. XX w. rozbudowano. W 1974 r. zamknięto i potem rozebrano odcinek z Dzierżoniowa przez Pieszyce, podobny los spotkał 3 lata później linię do Srebrnej Góry. Również w 1977 r. zakończono ruch pasażerski na głównej linii z Dzierżoniowa, ruch towarowy do pobliskich zakładów włókienniczych trwał do 2001 r. Dzięki staraniom samorządu Województwa Dolnośląskiego linia została przejęta i wyremontowana, dzięki czemu 15 grudnia 2019 r. przywrócono połączenia pasażerskie do Bielawy. Połączenia obsługiwane są szynobusami Kolei Dolnośląskich w relacjach do Wrocławia, Legnicy, Kłodzka i Dzierżoniowa. W przyszłości planowane jest przedłużenie linii do Jeziora Bielawskiego i Srebrnej Góry.
Ze stacji idziemy szlakiem żółtym, biegnącym ul. Sienkiewicza do ronda Bielbawu.
Można tu podejść w prawo 220 m ul. Piastowską do pałacu Bielawa, wzniesionego przez fabrykancką rodzinę Dierigów, posiadających miejscowe zakłady włókiennicze. Ma formę połączonych ze sobą budynków, głównego pałacu z 1881 r. i tzw. Willi Małgorzaty, którą Friedrich Dierig senior zbudował w 1894 r. dla córki Margarethe. Obecnie funkcjonuje tu hotel Pałac Bielawa. Eklektyczna budowla łączy w sobie cechy klasycyzmu z neorenesansem.
Idąc ul. Piastowską 200 m w lewo dotrzemy bielawskiego rynku – pl. Wolności. Stoi tu symbol miasta – zbudowana w 1939 r. fontanna z sową, trzymającą herb miasta i podpartą przez osiem krasnoludków. Przy rynku znajduje się klasycystyczny budynek administracji zakładów Dierigów z 1830 r., sprzedany w 1924 r. władzom samorządowym z przeznaczeniem na siedzibę urzędu miasta. Jego druga część mieści się w pobliskiej eklektycznej willi fabrykanta Froehlicha z końca XIX w.
Z ronda idziemy ul. gen. Sikorskiego, stanowiącą część obwodnicy śródmieścia Bielawy w ciągu drogi nr 384 Nowa Ruda – Dzierżoniów. Ścieżką skrajem działek, wzdłuż dawnego toru saneczkowego, później wyciągu narciarskiego, rozpoczynamy podejście na Górę Parkową (452 m) we Wzgórzach Bielawskich. Spod lasu widać trójmiasto Dzierżoniów – Pieszyce – Bielawa (z wysoką wieżą kościoła Wniebowzięcia NMP) z Masywem Ślęży w tle.
Skrajem lasu docieramy do dawnego kamieniołomu gnejsów Biała Skałka, z którego krawędzi widać górną część Bielawy i Góry Sowie z Kalenicą. Stromym podejściem osiągamy szczyt Góry Parkowej.
Góra Parkowa (452 m) to jedno z najwyższych wzniesień Wzgórz Bielawskich, położone na ich zachodnim skraju, stromo opadające do Kotliny Dzierżoniowskiej w Bielawie. Las porastający górę stanowi teren spacerowy dla mieszkańców miasta, na szczycie w 1925 r. powstała stalowa wieża widokowa, fundacji przemysłowca Wolfganga Dieriga (Wolfgangturm). Z wieży rozpościera się rozległa panorama Gór Sowich z Kalenicą i Wielką Sową, Masywu Ślęży oraz Wzgórz Krzyżowych. W dole widać Bielawę z Jeziorem Bielawskim i dawnymi zakładami Bielbaw, Pieszyce i Dzierżoniów. Na szczycie znajduje się także maszt GSM.
Schodzimy leśną drogą obok Skały Schenka i miejsca dawnego schroniska Herrleinbergbaude, powstałego w 1886 r. i spalonego w 1947 r. Leśnymi ścieżkami mijamy miejsce odpoczynku i dawny kamieniołom gnejsów, by dotrzeć na siodło na skraju lasu (395 m). Rozpoczynamy lekkie podejście drogą gruntową, prowadzącą zboczem Długiej (455 m). Ze skraju lasu widać Góry Sowie z zabudowaniami Jodłownika. Na siodle 435 m z przeciwległego końca lasu widać Masyw Ślęży i Wzgórza Krzyżowe z Gilowskimi oraz Dzierżoniów. Okrążamy Pagór (447 m) i docieramy na Przełęcz pod Wroną (435 m).
Można stąd podejść szlakami dojściowymi – zarośniętą ścieżką na szczyt Wrony (457 m) lub szosą do platformy widokowej, z której rozpościera się panorama Gór Sowich z Kalenicą.
Schodzimy lokalną szosą przez Myśliszów, w górnej części wsi pojawiło się sporo nowej zabudowy. Widać stąd Bielawę z Krzyżem Milenijnym, postawionym na pobliskim Wzgórzu Pojednania (386 m) i Masyw Ślęży. Przy głównym skrzyżowaniu (342 m) znajduje się wiata, przy której można odpocząć.
Idziemy chwilę szosą Bielawa – Ząbkowice Śl., następnie widokową polną drogą z perspektywą pobliskiej Łysej Góry, schodzimy na skraj Wzgórz Bielawskich. Szutrówką pod Łysochą (324 m) docieramy do dolnego folwarku w Owieśnie (311 m), nad wejściem umieszczono herby i datę 1619.
Ze wsi kierujemy się bitą drogą na wzgórze 322 m, skąd widać już Piławę Dolną i Górną, będące naszym celem.
Schodzimy skrajem Wzgórz Bielawskich do doliny Rogoźnicy, by ul. Stawową dotrzeć do folwarku Weisser Hof i wiaty w Piławie Dolnej (284 m).
Zmieniamy tu kolor szlaku na czarny, idziemy doliną Piławy (ul. Błotnista) obok stawu (d. Tabor-Teich) do kolejnego folwarku i pałacu Rother Hof, zbudowanego przez Dierigów w 1911 r. Za mostkiem na Piławie widać pomnik poległych w bitwie prusko-austriackiej, która rozegrała się 16 sierpnia 1762 r. pod Dzierżoniowem. Mijamy mały zakład karny i staw (d. Schaf-Teich), by deptakiem dotrzeć do ul. Głównej i drogi nr 382 Dzierżoniów – Ząbkowice Śl. Schodzimy na boczną ul. Sienkiewicza, można stąd podejść 150 m do kościoła Narodzenia NMP.
Neoromański kościół Narodzenia NMP wznieśli w latach 1840-45 ewangelicy, od koloru cegły nazywany jest czerwonym kościołem. Na zboczu wzniesienia za kościołem rozciągał się duży cmentarz ewangelicki.
Ul. Sienkiewicza wkraczamy do Piławy Górnej, mijając dawną gospodę Annahof (nr 85) i folwark Hofrichtergut i kolejny folwark Schmolzhof za mostem nad Piławą. Docieramy do pałacu Gladishof.
Pałac Gladishof został wzniesiony przez Hoffmannów na pocz. XVIII w., obecny wygląd jest efektem neogotyckiej rozbudowany dokonanej w latach 1840-70. Zakupiony przez prywatnego właściciela pałac jest sukcesywnie remontowany. Wokół roztacza się zabytkowy park z pomnikowymi drzewami (kasztanowce, jesion, grab).
Idziemy dalej ul. Sienkiewicza, następnie Stawową. Krótkim podejściem obok folwarku Seidlitzhof docieramy do głównej ul. Młynarskiej, która przechodzi w Piastowską. W Villi von Seidlitz z 1893 r. umieszczono w 2015 r. Urząd Miasta. Mijamy dawny hotel Golzerhaus i Dom Wdowców z 1743 r., docierając do pełniącego funkcje rynku pl. Piastów Śl. (301 m).
Pl. Piastów Śl. jest centrum założonej w 1740 r. przez Ernsta Juliusa von Seydlitz osady braci morawskich Gnadenfrei, która po połączeniu ze starą wsią Piława Górna utworzyła dzisiejsze miasto. Wokół obszernego placu powstał w poł. i pod koniec XVIII w. kompleks budynków wspólnoty, obejmujący Dom Braci, Dom Wdów, Dom Gminny, Dom Sióstr i Internat Dziewczęcy. Na środku stał kościół Braci Morawskich, zlikwidowany w 1946 r. Obecnie na wyremontowanym placu znajduje się fontanna, Pomnik Pamięci z 2005 r. i krzyż.
Z pl. Piastów Śl. można podejść 350 m w prawo do dawnej szkoły Braci Morawskich z lat 1894-96, mającej postać potężnego, neorenesansowego pałacu. Obecnie mieści się tu Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy.
Idziemy dalej główną ul. Piastowską obok poczty z 1877 r. i dawnej tkalni Zimmermanna, w której po 1945 r. mieściły się Zakłady Przemysłu Odzieżowego BOBO. Mijamy willę z 1888 r. (nr 45) i kolejną (nr 41), zbudowaną przez Voigta. Naprzeciwko niej stoi dom założyciela miejscowego przemysłu kamieniarskiego, z którego jest znana Piława Górna – Carla Thusta z 1830 r. Za dawnym kinem (nr 37a) znajduje się poprzedni budynek Urzędu Miasta (nr 29) z poł. XIX w. Docieramy do Villi Roth (nr 4) i dawnej fabryki konserw, w której po 1945 r. umieszczono Piławską Fabrykę Przemysłu Jedwabniczego. Idziemy ul. Bolesława Chrobrego, wracając na teren właściwej dawnej wsi Piława Górna. Ostatnim ciekawym obiektem po drodze jest obecnie opuszczona dawna szkoła z końca XIX w. Docieramy do ul. Kolejowej, którą kierujemy się na stację Piława Górna.
Stacja Piława Górna (303 m) położona jest na linii Kolei Podsudeckiej Legnica – Kędzierzyn-Koźle, na odcinku Jaworzyna Śląska – Kamieniec Ząbkowicki. Biegnący przez Piławę Górną odcinek Dzierżoniów – Ząbkowice Śląskie powstał w 1858 r. Linię do Niemczy zbudowano w 1894 r., cztery lata później przedłużono ją do Kobierzyc, zapewniając bezpośrednie połączenie z Wrocławiem. W 1996 r. linię zamknięto dla ruchu pasażerskiego i wkrótce potem towarowego, obecnie przejął ją samorząd Województwa Dolnośląskiego z zamiarem wznowienia ruchu. Budynek dworca istnieje od 1858 r., został rozbudowany w XIX/XX w., kiedy powstało podziemne przejście na wyspowy peron oraz dwie nastawnie. W skład kompleksu wchodzą kolejowe domy mieszkalne oraz opuszczone magazyny z wieżą ciśnień. Obecnie stacja Piława Górna pełni ważną rolę w ruchu towarowym, obsługując bocznicę do dużej kopalni kruszywa.
