Wierzbna

Kategoria: Gmina Żarów, Równina Świdnicka


Wieś w gminie Żarów. Wzmiankowana w 1208 r., istniał tu średniowieczny gród. Własność rodu Wierzbnów i von Ronow, od 1318 r. częściowo, od 1446 r. całkowicie przeszła na własność cystersów z Krzeszowa. 28.01.1807 r. doszło tu do potyczki Prusaków z twierdzy świdnickiej z Bawarczykami. Po sekularyzacji w 1810 r. własność von der Golza i von Waldenburgów. W 1892 r. w dawnej oranżerii urządzono kościół ewangelicki.

Warto zobaczyć:

Romański kościół Wniebowzięcia NMP z ok. 1230 r., przebudowany w XV w. (sklepienia gwiaździste w nawie) i w 1696 r. gdy przyległy klasztor zamieniono na nawę. W 1893 r. powstała absyda zachodnia. Wewnątrz bogate wyposażenie barokowe: ołtarze z XVIII w. (w głównym obraz Willmanna), ambona i chrzcielnica z XVIII w., prospekt organowy z XVIII/XIX w. (organy z 1880 r.), barokowe figury i obrazy z XVIII w. Na murze renesansowe płyty nagrobne z 2. poł. XVI w. Wokół kamienny mur z bramą z XVIII w. Obok plebania z 1910 r.
Barokowy pałac opatów cysterskich. Przeprowadzone w latach 1999-2000 badania archeologiczne wykazały, że w XIII w. w pobliżu kościoła stała murowana budowla. Mogła to być pierwotna rezydencja. Zniszczona została na przełomie XIII i XIV w. W pierwszej połowie XV w. niemal na tym samym miejscu powstała kolejna budowla. W początkach XVI w. doszło do przebudowy obiektu. Po utworzeniu w 1683 r. dwór przebudowano na okazałą rezydencję. W wyniku dodania do starego dworu dwóch skrzydeł powstało założenie pałacowe o kształcie podkowy. Około 1893 r. nastąpiła przebudowa pałacu w celu nadania mu odpowiedniego dla epoki standardu mieszkalnego. Po zakończeniu II wojny światowej majątek i pałac zajęła Armia Czerwona. Budynek pałacowy został wtedy zdewastowany. Po przejęciu dóbr „podworskich” przez PGR pałac nie został zagospodarowany i w szybkim tempie niszczał. Od kompletnej ruiny uchroniła go decyzja o przekształceniu budowli na cele mieszkalne. W latach 60. XX w. przeprowadzono pobieżny remont, w trakcie którego dokonano szeregu zmian w rozplanowaniu wnętrz. Nie powstrzymało to procesu degradacji budowli, która na przełomie wieków była już tylko zamieszkałą ruiną. Zimą 2002 r. kompleks pałacowo-parkowy nabyła Fundacja „Zamek Chudów”. W krótkim czasie zabezpieczyła zespół pałacowy ogradzając jego obszar oraz uporządkowała park, który pozostał ogólnodostępny. Obok park z 2. poł. XVII-XIX w. i folwark z 1870 r.
Obok pałacu stoi ruina klasztoru cystersów (tzw. długi dom) z lat 1729-30, przebudowanego w 1893 r. (loggia). Uszkodzony w 1945 r., popadł w ruinę.
(za Wikipedią)
W parku pałacowym stoi 5 krzyży pojednania (największe zgrupowanie na Dolnym Śląsku), pozbieranych z okolicy w XIX w., jeden z nich ma wyrytą dzidę. Kolejny krzyż stoi za płotem szkoły (ma wyrytą kuszę).
Figura św. Jana Nepomucena z 1701 r. na placu przed kościołem, uważana za najstarszą na Śląsku.
Wieża ciśnień z 1697 r., najstarsza na Dolnym Śląsku. Powstała dla zaopatrywania w wodę położonego na wzgórzu klasztoru. Miała 25 m wys. i posiadała barokowy hełm, w XIX w. nadbudowano 10 m i zwieńczono ją krenelażem. Obecnie pozbawiona górnej części. Obok młyn wodny z XVIII-XIX/XX w.

Dodaj komentarz